- موضوع:همایش علمی، کاربردی اقتصاد مقاومتی
- (اقتصاد دانش بنیان و راهکارهای عملیاتی)
- سخنران: دکتر بهزاد سلطانی
- رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری
- زمان همایش: ۲۳ آبان ۱۳۹۵
زمانی که گفته می‌شود اقتصاد دانش‌بنیان؛ یعنی منبع اصلی رشد اقتصادی کشور دانش باشد. البته این تعریف به این معنا نیست که ۸۰ یا ۹۰ درصد رشد اقتصادی حاصل از دانش است؛ چراکه در آمریکا هم حدود ۲۰ درصد از اقتصاد مبتنی بر دانش است.
تعاریف گوناگونی از دانش‌بنیان مطرح شده‌است؛ در جامعه ما دانش‌بنیان به معنای صنعتی شدن گرفته می‌شود. در تعریف دیگری به رشد شرکت هایی با ( High tech تکنولوژی برتر) و غلبه اقتصادی آن‌ها در کشور اشاره دارد و در مرحله‌ای بالاتر، دانش‌بنیان به این معناست که یک شرکت معروف جهانی، مانند گوگل، ۸۰ درصد درآمد خود را از فروش لایسنس کسب کند و این درآمد از محل فروش نرم‌افزار نباشد.
عرصه سیاست‌گذاری داخلی باید بحث اقتصاد دانش‌بنیان مسئله نامزدهای آینده کشور باشد. نباید اقتصاد دانش‌بنیان محملی برای یک شوی سیاسی قرار گیرد. برای این هدف لازم است انجمن‌های علمی به طور جدی ورود کنند تا از حرکت نامزدها در این فضا، اطمینان خاطر کسب کنند.
مبنای اقتصاد دانش‌بنیان این است که نفت و گاز دیگر تاثیر چندانی در اقتصاد کشور نداشته باشند. به همین دلیل کشورهای توسعه یافته به تدریج صنایع سنگین خود را رها می‌کنند و به سمت صنایع دانش بنیان حرکت می‌کنند.
در محیطی که فعالان اقتصادی جایگاه اصلی خود را پیدا نکرده اند طبعا مسیری که لازم است پیموده شود تا سهم اقتصاد دانش بنیان از نیم درصد در اقتصاد کشور به ۱۰ درصد تا ۱۰ سال آینده ارتقا پیدا کند؛ سخت خواهد شد.
تا وقتی که ثروتمندان و ثروت آفرینان حاصل از زحمت ایجاد فناوری و صنعت را در کشور الگو قرار ندهیم طبیعی است که نسل آینده ما به این سمت حرکت نخواهد کرد؛ تاکید کرد: باید بتوانیم این فرهنگ را در جامعه ایجاد کنیم. مسئولان نظام در این موضوع می‌توانند نقش بسیار مهمی داشته باشند.
بحث سرمایه‌گذاری خارجی در کشور مسئله‌ای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن عبور کرد؛ در این مسیر ما هنوز مشکلات فرهنگی داریم و نگرانی‌هایی وجود دارد و نتوانسته‌ایم این موضوع را در جایگاه اصلی خود تعریف کنیم.
بزرگترین مزیت ملی ما؛ دانشگاه ها، تعداد دانشجویان و نیروی منابع انسانی هستند و بزرگترین ضعف ما هم عدم استفاده از این پتانسیل است. ما فارغ‌التحصیلان دکترای خود را به طور رایگان به کشورهای دیگر تحویل می‌دهیم؛ چراکه یاد نگرفتیم چگونه از این ظرفیت استفاده کنیم.
تدریس دروس مرتبط با تجاری‌سازی، کارآفرینی و مدیریت فناوری به ویژه در رشته‌های مهندسی و مدیریتی و ارائه آموزش لازم از جمله سیاست های پیشنهادی برای توسعه منابع انسانی لازم است.
لازم است تا ۵ یا ۱۰ سال آینده، بنگاه‌های اقتصادی بزرگ در بحث توسعه فناوری درگیر شوند. تا انباشت سرمایه نباشد؛ توسعه فناوری رخ نمی‌دهد. در این راستا هنوز این قدرت را بخش خصوصی ما ندارد و در این بحث باید حاکمیت ما ورود کند. البته در این مسیر یک مشکل فرهنگی وجود دارد که برای حاکمیت آسان نیست ارقام زیادی را به بخش غیر از خودش برای انجام ماموریت های خاص بدهد. به گفته وی؛ به هر حال هنوز این فرهنگ جا نیفتاده است که درآمدی که دولت دارد فقط متعلق به این نهاد نیست بلکه باید بین تمام افرادی که می توانند رشد اقتصادی ایجاد کنند توزیع شود. در ادامه نشست، دکتر مجید قاسمی، رییس هیأت مدیره انجمن و رئیس دانشگاه خاتم، خطاب به رییس صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری گفتند: پیشنهاد می‌شود، این صندوق به یک صندوق ملی تبدیل شود و به معنای واقعی، مردم در آن مشارکت کنند قطعاً هم استقبال می‌شود. البته باید شکل مشارکت ملی را تعریف کرد. دکتر قاسمی گفت: وقتی گفته می‌شود مشارکت ملی؛ یعنی مشارکت مردم. یعنی هر فردی به هر میزان پولی که دارد احساس کند که باید درصدی از آن را برای حمایت از موضوع اختصاص دهد؛ قطعا این کار تخصص می‌خواهد که صندوق می‌تواند یک مبدایی برای این قضیه باشد و مراکز نوآوری می‌توانند برای این قضیه استفاده شوند.
